Lamine Yamal: Phía trước vẫn là bầu trời…

Dù La Roja gây thất vọng khi để hòa 0-0 ở trận đầu tiên với tư cách ĐKVĐ EURO; dù nội tình đội bóng gặp nhiều khó khăn với các chấn thương, án treo giò của các trụ cột; và dù rất cố gắng tái hiện lối đá hào hoa nhưng không cho thấy hiệu quả vào đêm qua… Các CĐV Tây Ban Nha và những người yêu bóng đá cống hiến vẫn có thể tìm thấy sự an ủi ở cái tên mà họ kỳ vọng nhất: Lamine Yamal.

 

Trong khi Nico Williams khiến người hâm mộ lo lắng với sự chững lại sau mùa hè rực lửa (chưa ghi, kiến tạo bàn nào sau 4 trận đầu mùa La Liga – sa sút thấy rõ với thông số rê bóng thành công chỉ… 1/8 lần, đạt tỷ lệ 12,5% và chỉ thắng 3/16 pha tranh chấp tay đôi trong trận thua Atletico Madrid), thì Yamal đang giữ vững phong độ.

Lên đỉnh đã khó, giữ thế thượng phong khó hơn. Và thực tế nếu đội trưởng Dani Carvajal chắt chiu hơn trong tình huống đối mặt thủ môn Serbia phút 50, cả anh và Yamal đã được vinh danh vì đàn em số 19 bấm bóng rất tinh quái từ chấm đá phạt.

Tờ Euro Sport chấm Lamine Yamal 7 điểm trận này, ngang Carvajal, Dani Olmo và chỉ thấp hơn cầu thủ xuất sắc nhất trận – thủ thành Predrag Rajković 1 điểm. Nhưng thực tế như đã nói, nếu đường chuyền phút 50 thành bàn chắc chắn Yamal đã là người hay nhất trận này; đó là chưa kể tình huống cứa lòng sở trường đưa bóng đi chệch cột chỉ trong gang tấc ở phút 71. Trang SportsMole thống kê Yamal tung tổng cộng 4 cút sút, có 4 lần rê bóng thành công trước thế trận phòng ngự chặt chẽ của đối thủ cũng như tỷ lệ chuyền chính xác 85%.

Một cách đáng tiếc, Tây Ban Nha bị cắt chuỗi 14 trận toàn thắng, ngay trong ngày ra quân Nations League mùa giải mới cũng như lần đầu xuất trận với tư cách ĐKVĐ EURO 2024… Nhưng Yamal thì chưa. Tài năng sinh năm 2017 vẫn duy trì được cảm hứng khi ghi 1, kiến tạo 4 bàn sau 4 vòng đầu La Liga. Sau màn trình diễn vào tối qua, anh được kỳ vọng tiếp tục tỏa sáng giúp Tây Ban Nha vượt qua khó khăn khi hành quân đến Thụy Sĩ vào cuối tuần này. 

Ở bài viết trên tạp chí FourFourTwo số mới nhất (tháng 9/2024), ký giả Adam Clery nhận định: “Lamine Yamal sẽ chỉ hay hơn nữa”. Rằng, cầu thủ chạy cánh tuổi teen đã trở thành ngôi sao đột phá tại EURO 2024 sau khi thể hiện tiềm năng tại Barcelona – nhưng đó chỉ là sự khởi đầu. Nâng cao cúp bạc châu Âu chỉ một ngày sau sinh nhật tuổi 17, Yamal đang trên đường trở thành một trong những cầu thủ nổi bật trong lịch sử.

Trước đó, nếu chỉ một lần xuất hiện thoáng qua vào mùa 2022-23 giúp Yamal trở thành cầu thủ trẻ nhất của Barcelona trong hơn một thế kỷ (ở tuổi 15), thì vào mùa 2023-24, anh ghi dấu ấn với không dưới 50 lần ra sân. Sự trỗi dậy nhanh chóng và đáng kinh ngạc ấy hiển nhiên bắt nguồn từ việc CLB không thể phô diễn sức mạnh trên TTCN, song, cũng chẳng số tiền nào mua được tác động của sản phẩm lò La Masia này.

Ngay lập tức, người ta thấy rõ Yamal sở hữu trình độ kỹ thuật vượt xa tuổi tác và cũng vượt trội bạn bè cùng trang lứa (mới đây nhất, anh bị loại khỏi tốp cầu thủ U17 xuất sắc nhất thế giới vì BTC cho biết trình độ đã không còn phù hợp). Khả năng kiểm soát, rê dắt và chất lượng ở “bước cuối” giúp anh trở nên nổi bật.

HLV Xavi thậm chí còn điều chỉnh lối chơi của Barcelona để phù hợp với anh: Yamal được yêu cầu giữ vị trí cao và di chuyển rộng; tạo mối đe dọa tấn công tối đa khi các đồng đội muốn chuyền bóng cho anh. Đó không phải chỉ đạo mà chính xác là sự tin tưởng: khả năng đọc trận đấu của Yamal ở trình độ mà HLV có thể tự tin rằng học trò mình biết vị trí nào là tốt nhất trong nhiều tình huống. Sau đó, khả năng cầm bóng giúp Yamal vượt qua các hậu vệ; chất lượng xử lý bằng cả hai chân cũng giúp anh có thể tịnh tiến tốt về phía khung thành hoặc căng ngang từ đáy biên.

Kết quả, Yamal kết thúc mùa giải trong Top 10 cầu thủ thuộc 5 giải hàng đầu châu Âu về tổng số lần rê dắt và qua người thành công (take-on). Anh cũng nằm trong Top 5 về số cơ hội tạo ra trực tiếp từ những lần qua người. Những thông số đó là chưa từng thấy ở Barcelona kể từ thời huyền thoại Lionel Messi.

Khi Yamal lên tuyển Tây Ban Nha dự EURO 2024, HLV Luis de la Fuente khai thác thêm một trong những tài năng độc đáo của anh.

Có một nguyên tắc cơ bản trong phòng ngự: khi đối mặt một cầu thủ rê dắt tốt, giải pháp an toàn nhất là cho phép họ có nhiều không gian (chỉ rà chứ không áp sát). Chiến lược này giúp cầu thủ phòng ngự có nhiều thời gian phản ứng hơn, khiến những mánh khóe lừa bóng ít nguy hiểm hơn và giúp họ có lợi thế trong bất kỳ pha nước rút nào sau đó.

Nhưng giải pháp ấy có khuyết điểm: được cho nhiều không gian, cầu thủ tấn công có thêm lựa chọn chuyền bóng. Yamal thu hút sự chú ý bằng khả năng rê bóng nhưng kỳ thực, vũ khí tuyệt vời nhất của anh lại là những đường chuyền. Thực tế cho thấy tài năng trẻ này thường xuyên tìm cách đưa bóng vào khu vực hoàn hảo giữa thủ môn và hậu vệ, bằng chứng là 4 kiến tạo ở VCK EURO.

Kỹ thuật ấy sớm được thể hiện trong trận ra quân gặp Croatia, với một đường chuyền với độ cao và hướng bóng dường như đến cột xa… Nhưng, động tác vung và điểm tiếp xúc của Yamal đã bổ sung thêm top-spin (thuật ngữ trong tennis – chỉ độ xoáy trên của bóng) để “bẻ lái” nó về phía cột gần. Dani Carvajal đã tận dụng tốt sự bất ngờ đó để đưa bóng vào lưới.

Yamal đã kết thúc ngày hội ấy với không chỉ nhiều đường kiến tạo nhất, mà còn có chỉ số xA (kiến tạo kỳ vọng) cao nhất giải. Đó là nhờ sự ổn định trong chất lượng đường chuyền.

Giờ đây, thử thách tiếp theo của Yamal là liệu anh có thể duy trì phong độ ấy ở cấp CLB không, khi mà cả thế giới đã thấy được tài năng của mình.

Không gì là chắc chắn, nhưng khả năng cao là có thể. Với sự dẫn dắt của HLV Hansi Flick, Barca được kỳ vọng thoát dần lối chơi kiểm soát bóng truyền thống để chủ động gây sức ép lên đối thủ và dâng cao hơn trên sân. Điều này hoàn toàn phù hợp với Yamal.

Ở mùa giải trước, Barcelona chỉ xếp thứ 8 ở La Liga về số bàn thắng ghi được bằng cách giành lại quyền kiểm soát bóng ở 1/3 cuối sân. Số pha lập công này chỉ chiếm khoảng 6% tổng bàn của họ; trong khi đội dẫn đầu thông số này thì đạt đến gần 20%. Vì vậy, đây rõ ràng là phương diện Barca cần và đang trên đường cải thiện.

Chính Yamal đã thể hiện năng khiếu pressing tầm cao, được ghi nhận là một trong những cầu thủ tắc bóng (tackle) tốt nhất ở 1/3 cuối sân trong số những cầu thủ tấn công của La Liga mùa trước. Trên thực tế, xét về tổng số các pha tắc bóng (tackle) và interception (đánh chặn) mùa trước, anh đã nằm trong 5% cầu thủ tấn công làm tốt nhất trong 5 giải hàng đầu châu Âu.

Đó chỉ là một thống kê “khó hiểu” khác, bổ sung vào bộ sưu tập chỉ số nâng cao chuyên môn ngày càng tăng của Yamal.